چشم‌انداز رقابت‌های اقتصادی چین و دیگران در آفریقا
تاریخ انتشار: ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۳۱۵۹۱
خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: قاره آفریقا دارای بخشی از غنی‌ترین معادن و منابع جهان است. اما این قاره به درازای چند قرن، بلای استعمار و فقر را تحمل کرده است. ولی حالا شرایط برای بسیاری از کشورهای قاره سیاه تغییر یافته و اینک تبدیل به میدانی برای سرمایه گذاری رقبای بزرگ جهانی شده است.
در سال ۱۴۰۲ هجری شمسی، چند کنشگر اقتصادی جهان و منطقه در کشورهای آفریقایی اقدام به فعالیت اقتصادی و سرمایه گذاری کردند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وانگ دونگ، معاون بخش غرب آسیا و امور آفریقای وزارت بازرگانی چین اعلام کرد که چین در سال ۱۴۰۲ میزان سرمایه گذاری خود را نسبت به سال گذشته ۴.۴ درصد افزایش داده و به رقمی بیش از ۴ میلیارد دلار رسانده است. اما این مبلغ فقط مربوط به پروژه‌های جدید در کشورهای امن آفریقایی است و شرکت‌های چینی در چند سال گذشته در آفریقا و در مجموع؛ پروژه‌های زیربنایی به ارزش بیش از ۴۰۰ میلیارد دلار انجام داده‌اند. این شرکت‌ها سرمایه گذاری خود را در این قاره از بخش های سنتی از جمله کشاورزی و صنایع دستی، ساخت‌وساز، معدن و تولید، تا صنایع نوظهور مانند لجستیک، اقتصاد دیجیتال، انرژی پاک، سلامت، توسعه سبز و امور مالی گسترش داده‌اند.
چین، الهام بخش توسعه برای کشورهای آفریقایی
بسیاری از نخبگان آفریقایی، درباره چند و چون فعالیت پیمانکاران اروپایی و به ویژه شرکت‌های فرانسوی و آمریکایی در آفریقا حساس هستند. اما در مورد چین چنین نگرشی وجود ندارد.
اراستوس موونچا، معاون سابق کمیسیون اتحادیه آفریقا (AU) در بهمن ماه سال ۱۴۰۲ و در مصاحبه با گلوبال تایمز (GT) درباره دیپلماسی چین و همکاری این کشور با اتحادیه آفریقا اعلام کرده که چین در یک سال اخیر، چندین دستاورد دیپلماتیک قابل توجه داشته است. این قدرت جهانی، علاوه بر فعالیت مؤثر برای نزدیک کردن عربستان سعودی به ایران، در مناطق دیگر از جمله آفریقا نیز اقدامات فراوانی انجام داده که به عنوان نمایشی از نفوذ فزاینده چین در صحنه جهانی تلقی می‌شود. شده است. چین مجموعه‌ای از طرح‌ها را در سال ۱۴۰۲ با هدف حمایت از صنعتی شدن آفریقا و استراتژی‌های توسعه کشاورزی آغاز کرد.
موونچا در ادامه درباره اهمیت الگوهای چین برای کشورهای آفریقایی گفته است: پیشتازی چین در عرصه صنایع و فن آوری مدرن، برای کشورهای آفریقایی الهام بخش است و مسیر توسعه را برای ما نمایان می‌کند. مدرنیزاسیون چین نشان داد که هیچ الگوی مطلق و یکسانی برای توسعه وجود ندارد و هر کشوری باید مسیری را انتخاب کند که مناسب شرایط و واقعیت‌های ملی خود باشد. کشورهای آفریقایی می‌توانند از تجربه چین بیاموزند، اما لازم است راه‌های توسعه خود را بر اساس تاریخ، فرهنگ و آرزوهای خود کشف کنند. کشورهای آفریقایی نیز می‌توانند مانند چین، خوداتکایی و نوآوری خود را افزایش دهند و اقتصاد و بازار خود را متنوع کنند و در عین حال توسعه سبز و پایدار را ترویج کنند و رشد اقتصادی و حفاظت از محیط زیست خود را متعادل کنند.
چین بزرگترین شریک تجاری، سرمایه گذار و تأمین‌کننده مالی زیرساخت در آفریقا است. به باور کارشناسان آفریقایی، همکاری بین چین و اتحادیه آفریقا نقش مهمی در حکمرانی جهانی ایفا خواهد کرد، زیرا هر دو طرف منافع و دیدگاه‌های مشترکی برای نظم بین المللی عادلانه تر دارند. چرا که چین و اتحادیه آفریقا می‌توانند در سطح جهانی، از اصول چندجانبه گرایی حمایت کنند و از نقش سازمان ملل و سایر سازمان‌های بین‌المللی حمایت کنند. چین و اتحادیه اروپا همچنین می‌توانند از اصلاحات و بهبود سیستم حکمرانی جهانی و نمایندگی و صدای کشورهای در حال توسعه حمایت به عمل آورند.
عربستان به دنبال ثروت اندوزی در آفریقا
عربستان سعودی نیز یکی دیگر از کشورهایی است که در سال ۱۴۰۲ هجری شمسی، به تلاش برای توسعه روابط اقتصادی و سرمایه گذاری در چند کشور آفریقایی ادامه داد. نکته جالب توجه درباره عربستان سعودی این است که فعالیت در حوزه معادن فلزی را ترجیح داده و در زامبیا و تانزانیا بر روی دو فلز مس و نیکل، متمرکز شده است.
در سال‌های اخیر، پادشاهی عربستان سعودی تمرکز خود را از وابستگی به نفت به سمت توسعه معادن سنگ سخت و جذب سرمایه گذاری خارجی تغییر داده است. پادشاهی عربستان سعودی همچنین در سطح بین‌المللی به دنبال تأمین منابع معدنی بوده و مشارکت خود را افزایش داده و در تعدادی از پروژه‌های معدنی در آفریقا سرمایه گذاری کرده است.
عربستان متعهد شده که طی پنج سال آینده ۱۰ میلیارد دلار در پروژه‌های معدنی آفریقا سرمایه گذاری کند. این سرمایه گذاری بخشی از اهداف چشم‌انداز ۲۰۳۰ برای تنوع بخشیدن به اهداف اقتصادی و تجارت خارجی است.
عربستان به طور فزاینده‌ای به آفریقا به عنوان منبع مواد معدنی و فلزات حیاتی نگاه می‌کند و احتمالاً سرمایه گذاری‌های آن در سال‌های آینده رشد خواهد کرد. ذکر این نکته ضروری است که برخی از این پروژه‌ها هنوز در مراحل اولیه توسعه هستند و مشخص نیست که آیا همه آنها به مرحله اجرا در می‌آیند یا خیر.
با این حال، علاقه فزاینده عربستان سعودی به استخراج معادن آفریقا، نشانه‌ای از اهمیت روزافزون این قاره به عنوان منبع غنی ذخایر معدنی است. البته صادرات عربستان سعودی به کشورهای آفریقایی نیز افزایش یافته و بخش مواد شیمیایی و پلیمری در صدر فهرست ارزش صادرات قرار گرفته و تنها ظرف یک سال اخیر به ۲۱ میلیارد دلار رسیده است.
بیشترین محصولات صادراتی عربستان به کشورهای آفریقایی در سال ۱۴۰۲ پلی پروپیلن، پلی اتیلن و کودهای شیمیایی بوده و کشورهای مصر، الجزایر، آفریقای جنوبی در صدر فهرست کشورهای آفریقایی واردکننده محصولات عربستان قرار دارند و پس از آن مراکش، سودان، کنیا و نیجریه قرار دارند و مجموع مقاصد آفریقایی عربستان به ۵۵ کشور رسیده است.
مقامات ریاض اعلام کرده‌اند که بر اساس توافقاتی که در سال ۱۴۰۲ امضا شده، حضور در نمایشگاه غذای آفریقا، نمایشگاه Pack Process خاورمیانه و آفریقا در مصر، نمایشگاه ساخت و ساز آفریقا در کنیا، و نمایشگاه جیتکس آفریقا در مراکش، هدف گذاری شده است.
ترکیه، به دنبال فعالیت اقتصادی و دفاعی در آفریقا
ترکیه در چند سال گذشته، تمایل زیادی برای توسعه روابط خود با افریقا نشان داده در سال ۱۴۰۲ هجری شمسی نیز، به تلاش‌های خود برای توسعه روابط با کشورهای قاره سیاه ادامه داد. ترکیه در ۵۰ کشور آفریقایی سفارتخانه دارد و علاوه بر اهمیت دادن به توسعه روابط دوجانبه با کشورهای آفریقایی، روابط با اتحادیه آفریقا (AU) را نیز به شکل هدفمند، پیش برده است.
یکی از تفاوت‌های عمده شیوه کار ترکیه در آفریقا در مقایسه با چین و دیگران، این است که آنکارا، نفوذ امنیتی – دفاعی و استفاده از موقعیت ژئوپولیتیک کشورهای آفریقا را در اولویت نخست خود قرار داده و هر جا که منابع خود را در خطر دیده، از اعزام نیرو و مداخله نظامی نیز ابایی نداشته است. نیروهای شبه نظامی تحت امر ترکیه در سال ۱۴۰۲ نیز در لیبی حضور داشتند و علاوه بر این، پایگاه نظامی ترکیه در سومالی، ه عنوان بزرگترین پایگاه نظامی برونمرزی این کشور، وظیفه آموزش افسران سومالیایی را بر عهده گرفته است.
مبالغ سرمایه گذاری ترکیه در کشورهای مختلف آفریقا، ارقام کلانی نیست. به عنوان مثال، در سال ۱۴۰۲ سرمایه گذاری ترکیه در آفریقای جنوبی با افزایش ناچیزی به ۲۷۴ میلیون دلار رسیده است. اما بین ۶۰ تا ۷۰ شرکت ترکیه‌ای در آفریقای جنوبی کسب و کار راه اندازی کرده‌اند که در بخش‌های مختلف از جمله منسوجات و مواد غذایی فعالیت می‌کنند.
یکی از بزرگترین سرمایه گذاران ترکیه به نام «آرچلیک» تولیدکننده در افریقای جنوبی شروع به کار کرده و برای ۱۶ کشور آفریقایی دیگر، محصول تولید می‌کند. «آسلسان» به عنوان یکی از شرکت‌های دولتی صنایع دفاعی ترکیه نیز در جنوب صحرای آفریقا فعالیت می‌کند. اما دولت اردوغان، موفق شده که چند کشور افریقایی پهپاد نظامی، نفربر نظامی، ادوات زرهی و تجهیزات پلیسی صادر کند.
ترکیه همچنین با افتتاح نهادهای آموزشی دینی به نام بنیاد معارف در چند کشور آفریقایی، مشغول فعالیت است و در یک جمع‌بندی کلی، شیوه کار ترکیه در کشورهای مختلف قاره آفریقا، بیش از آنکه نشان دهنده تلاش برای توسعه فعالیت اقتصادی باشد، نشان دهنده تلاش برای نفوذ امنیتی، فروش محصولات دفاعی و به دست‌آوردن مدیریت پروژه‌های بندرگاهی، فرودگاهی، انتقال آب، انتقال گاز و تولید برق در آفریقا است.
کد خبر 6057409منبع: مهر
کلیدواژه: چین ژاپن آفریقا ترکیه عربستان سعودی رژیم صهیونیستی ایالات متحده امریکا روسیه اوکراین طوفان الاقصی جنگ غزه فلسطین اسرائیل ارتش رژیم صهیونیستی مسکو بیمارستان شفا شورای امنیت سازمان ملل حماس حمله تروریستی کشورهای آفریقایی اتحادیه آفریقا کشورهای آفریقا کشور آفریقایی عربستان سعودی میلیارد دلار سرمایه گذاری توسعه روابط سال ۱۴۰۲ برای توسعه سال گذشته
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۳۱۵۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
به اندازه یک استخر هم از اقیانوس فرصت‌ها در آفریقا استفاده نکرده‌ایم
کارشناس مسائل آفریقا با اشاره به برگزاری دومین همایش بین‌المللی ایران و آفریقا گفت: این همایش فرصتی برای اندیشیدن، فکر کردن و بررسی عملکردها در حوزه آفریقاست تا در ادامه گام‌هایی برای جبران عقب ماندگی‌های عملکردی در این قاره برداشته شود.
به گزارش ایسنا، روز جمعه دومین اجلاس بین‌المللی ایران و آفریقا با حضور مقامات عالی اقتصادی بیش از ۲۰ کشور آفریقایی و با سخنرانی «سید ابراهیم رئیسی» رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در محل سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی برگزار شد.
رئیس‌جمهور در سخنانی در این همایش با اشاره به ضرورت شناخت دقیق ظرفیت‌ها و استعدادهای موجود در کشورهای آفریقایی، وجود معادن و منابع گسترده در این کشورها و فناوری و دانش لازم برای بهره‌برداری و فرآوری این معادن در جمهوری اسلامی ایران را ظرفیت‌های متقابل و مکمل توصیف و اضافه کرد: کشت فراسرزمینی و تامین منابع اولیه برای مراکز تولیدی و صنعتی با قیمت مناسب از دیگر زمینه‌های همکاری با آفریقا هستند.
رئیس‌جمهور، گام بعدی در زمینه گسترش روابط دوطرف را شناخت موانع پیش‌رو و تلاش برای رفع آنها دانست و خاطرنشان کرد: تمهید زیرساخت‌های لازم برای گسترش روابط از جمله توسعه و تقویت خطوط کشیرانی، خطوط هوایی و رفع مشکلات نقل و انتقالات مالی و پولی از زمینه‌های ضروری برای گسترش روابط و همکاری‌ها میان ۲ طرف است.
رئیسی ادامه داد: طبیعتاً هر کدام از کشورهای آفریقایی شرایط خاص خود را دارند و لذا برای توسعه روابط با این کشورها لازم است برنامه متناسب با وضعیت هر کدام از کشورها تهیه و عملیاتی شود.
«عباس علی‌آبادی» وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در این اجلاس بر ایجاد دبیرخانه دائمی اجلاس همکاری‌های اقتصادی ایران و آفریقا در این وزارتخانه و پیگیری مسائل مهم در جهت توسعه روابط برد برد با کشورهای آفریقایی تاکید کرد.
وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان این که در این اجلاس فرصت بسیار خوبی فراهم شده است تا نهادهای مالی مهم و پشتیبان صادرات و سرمایه‌گذاری با یکدیگر مذاکره و ملاقات داشته باشند تا نتیجه آن در تعمیق روابط بانکی طرفین را مشاهده کنیم، اظهار کرد: آمادگی بر تشکیل اتاق‌های بازرگانی و افزایش تعداد مراکز تجاری از ۱۰ مرکز به حداقل ۱۵ مرکز و افزایش تعداد رایزنان به ۱۲ رایزن در یک افق کوتاه مدت، تسهیل در دسترسی متقابل رایزن‌ها در قالب هیات‌های تجاری و حضور در نمایشگاه‌ها و عرضه محصولات ایران در افریقا به صورت متقابل را داریم.
علی‌آبادی به توسعه زیرساخت های فیزیکی بین ایران و آفریقا اشاره کرد و گفت: ایران درصدد است تا با توسعه خطوط کشتی رانی به غرب و جنوب آفریقا و سرویس دهی منظم و خطوط هوایی با اولویت یک یا دو کشور در هر منطقه با استفاده از ظرفیت خطوط حمل و نقل مبادلات تجاری را توسعه بخشد.
«جعفر قناد باشی» کارشناس مسائل آفریقا در گفت‌وگو با ایسنا در مورد همکاری های ایران و آفریقا، با بیان اینکه تعامل با آفریقا همواره جزو سیاست‌های اعلامی ایران در عرصه تعاملات خارجی بوده ولی در عرصه عمل در این حوزه کار چندانی نشده است، گفت: به نظرم این‌گونه اجلاس‌ها می‌تواند به دور از تشریفات، این زمینه را فراهم کند که بر عملکرد گذشته مرور شده، کاستی‌ها برطرف شده و برای آینده برنامه‌ریزی شود.
این کارشناس مسائل آفریقا با بیان اینکه متاسفانه به‌رغم صحبت‌ها و شعارهایی که مطرح می‌شود، ما در طی این سال‌ها راهبرد مشخص و معینی در حوزه آفریقا نداشته‌ایم، اظهار کرد: در واقع هنوز اولویت ما در آفریقا به صورت دقیق مشخص نیست که آیا می‌خواهیم روی کشت فراسرزمینی کار کنیم یا صادرات داشته باشیم یا اینکه فقط سرمایه گذاری مشترک؟ در واقع اولویت ما در حوزه آفریقا متناسب با ظرفیت هر کدام از کشورهای آفریقایی دقیق مشخص نیست.
قنادباشی با بیان اینکه در قاره آفریقا ۵۴ کشور حضور دارند، ادامه داد: باید به این موضوع توجه داشت که همه آنها قابلیت همکاری ندارند و باید برای همکاری با این کشورها نیز اولویت‌بندی کنیم. در این سال‌ها نگاه ما به آفریقا کلی بوده و این بعضا باعث شده که انرژی‌ها در این حوزه هدر برود، درحالی‌که همان‌طور که اشاره شد برخی از کشورهای آفریقایی از نظر اقتصادی و سیاسی این آمادگی را ندارند که با ما همکاری کنند ولی به‌خاطر عدم توجه به این موضوع انرژی و نیروی ما بعضا هدر رفته است.
«لیلا باغبان» مدیر کل دفتر آفریقا سازمان توسعه تجارت ایران چند روز پیش در گفت‌وگو با بخش اقتصادی ایسنا، با بیان اینکه بیشترین میزان تجارت خارجی بین ایران و آفریقا در سال ۱۴۰۱ اتفاق افتاد، گفت: تجارت خارجی با آفریقا به حدود یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار رسید؛ اما این عدد در مقایسه با تجارت کشورهای دیگر با قاره آفریقا قابل توجه نیست، از این‌رو سازمان توسعه تجارت ایران برای تصاحب سهم بیشتر از بازار این قاره برنامه‌ریزی‌هایی را در نظر گرفته است.
به گفته این مقام مسئول آمار تجارت با آفریقا بیشتر از عددهای اعلامی است، اما به دلیل محدودیت‌های ناشی از اعمال تحریم‌ها، صادرات مستقیم به این کشورها نداریم و محصولات ایرانی از طریق کشور دوم مانند امارات، ترکیه، قطر و عمان به کشورها صادر می‌شود.
قنادباشی، کارشناس مسائل آفریقا در ادامه گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه در دوران رؤسای‌جمهور پیشین اقداماتی برای گسترش همکاری با آفریقا انجام شد ولی متاسفانه این اقدامات دنبال و پیگیری نشد، افزود: در هشت سال دولت آقای روحانی که ما چندان به آفریقا توجهی نداشتیم، مثلا روابط اقتصادی ترکیه با آفریقا پنج برابر شد و حتی برخی از کشورها این را به رقم هشت برابر رساندند.
او با بیان اینکه از نظر سیاسی عمده افکار عمومی کشورهای آفریقایی با ماست و آنها در موضوعاتی همچون مقابله با نژادپرستی، استعمار و مقابله با جنایت‌های اسرائیل همسو با ایران هستند، خاطرنشان کرد: این‌ها امتیازات مثبت ما در آفریقا هستند ولی متاسفانه از آن به خوبی استفاده نکرده‌ایم.
این کارشناس مسائل آفریقا با بیان اینکه برگزاری اجلاس‌هایی چون اجلاس بین‌المللی ایران و آفریقا فرصت‌های خوبی برای برداشتن گام‌هایی جهت جبران عقب ماندگی‌های گذشته است، گفت: این‌گونه اجلاس‌ها نباید به تشریفات و چند تا خبر خلاصه شود و باید اقدام عملی برای رفع عقب ماندگی‌ها صورت بگیرد.
قنادباشی با بیان اینکه در آفریقا کشورهای ثروتمندی از نظر منابع طبیعی و معادن وجود دارند و ما در حوزه خدمات فنی مهندسی، سدسازی، انتقال برق، ساخت پالایشگاه و ... می‌توانیم در آفریقا فعالیت‌های خوبی داشته باشیم و درآمد ارزی برای کشور به دست آوریم، گفت: یکی از مسئولان اعلام کرده که آفریقا اقیانوس فرصت‌هاست ولی ما متاسفانه به اندازه یک استخر نیز از این فرصت‌ها استفاده نکرده‌ایم.
انتهای پیام
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»